Bệnh lao phổi thường hay gặp ở những người có kinh tế thu nhập không được ổn định, gia đình đông con và sống ở nơi thành thị đông đúc chật hẹp… 1. Tác nhân gây bệnh Tác nhân chính gây bệnh đó là một loại vi khuẩn Koch hay BK. Ngoài ra còn có […]
Bệnh lao phổi thường hay gặp ở những người có kinh tế thu nhập không được ổn định, gia đình đông con và sống ở nơi thành thị đông đúc chật hẹp…
1. Tác nhân gây bệnh
Tác nhân chính gây bệnh đó là một loại vi khuẩn Koch hay BK. Ngoài ra còn có Mycobacterium khác cũng gây nên bệnh lao như là : vi khuẩn lao bò trước đây cũng hay gặp gây ra bệnh lao ở người. BK là một loại vi khuẩn nhỏ không di chuyển và hiếu khí. Vỏ mỡ của nó thường bắt màu đỏ của một bazơ là carbol-fuchsin và không hề bị phai màu khi rửa với acid loãng.
2. Quá trình gây bệnh
Phần lớn BK hít vào phần phổi sẽ bị loại trừ bởi cơ chế bảo vệ của đường hô hấp trên. Chỉ các mảnh nhỏ có đường link 5mm qua được phế quản để vào các phế nang, tại đó chúng đã xâm nhập và nhân đôi trong các đại thực bào phế nang. Tổn thương nhiễm đầu tiên ở phôi được gọi là ổ Ghon, là một nốt nhỏ dạng viêm hạt và khi nó to lên thì có thể nhìn thấy được ở trên X-Quang phổ. Trẻ bị lao sơ nhiễm có thể có các biểu hiện như là gầy, xuống cân, bị sốt nhẹ…nhưng thường không có triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm đàm tìm BK âm tính, phản ứng da với lao tố chuyển dương và cũng không hề có khả năng gây bệnh cho người khác.
Lao sơ nhiễm thường khỏi nhưng đối với một số người bị suy giảm miễn dịch thì có thể phát triển thành lao kê, đó là những hạt trắng nhỏ gặp ở tại các mô của cơ thể, bệnh này hết sức nặng và có thể dẫn tới tử vong tới 100% nếu như không được điều trị kịp thời.
Các triệu chứng kinh điển có bao gồm ho kéo dài, đờm có lẫn máu, sốt, sụt cân, ra mồ hôi về đêm. Chẩn đoán dựa vào việc chụp X-Quang phổi, thử phản ứng da cùng với lao tố, thử máu, tìm và nuôi cấy vi khuẩn ở đàm, và các dịch của cơ thể.
3. Chẩn đoán lao phổi
Chẩn đoán lao phổi thường dựa vào 3 yếu tố:
Nguồn lây: rất quan trọng đối với trẻ em còn người lớn thì ít hơn
Lâm sàng: người nhiễm lao thường có khuynh hướng kéo dài bởi bản chất của lao đó là mạn tính.
Phản ứng khuếch đại gen: nhanh nhạy và đặc biệt nếu để phát hiện BK Và DNA , trong trường hợp không tìm thấy BK ở các mẫu đàm.
4. Điều trị lao phổi
Những năm gầy đây nổi lên vấn đề lao kháng nhiều thuốc, có thể là kháng thuốc tự nhiên, kháng ở những bệnh nhân đã được điều trị trước đó hay chưa được điều trị. Vấn đề này thực sự rất nguy hiểm, làm cho việc chữa khỏi bệnh lao trở nên hết sức khó khăn.
Có 2 quan điểm trong điều trị bệnh lao phổi:
Đối với thầy thuốc chuyên khoa lao:
Các trường hợp lao phổi BK dương tính thì bệnh nhân được quản lý và điều trị theo chương trình chống lao , còn đối với trường hợp BK âm tính thì quản lý và điều trị theo một tỉ lẹ quy định bởi chương trình chống lao.
Đối với thầy thuốc không phải là chuyên khoa lao:
Điều trị cho từng trường hợp lâm sàng, nếu như có đủ các yếu tố chẩn đoán về lao phổi bao gồm cả bệnh kéo dài, nguồn lây, tổn thương X-Quang thì việc điều trị phải tuân thủ chương trình chống lao chung.
Điều trị
+ Phòng bệnh dựa vào các chương trình tầm soát và tiêm chủng:
– Tiêm chủng với vắc-xin BCG là chủ yếu.
– lây truyền bệnh lao chỉ xảy ra từ người mắc bệnh lao hoạt động và có thể ngăn chặn lây bệnh bằng việc cách ly những người này và bắt đầu điều trị , sau 2 tuần , người bị lao hoạt động nói chung nếu như không kháng thuốc sẽ mất hết khả năng lây nhiễm.
